Phong cách sống Wabi Sabi là một phong cách sống hướng con người, đến sự bình an và tìm kiếm vẻ đẹp nơi những gì không hoàn hảo. Wabi Sabi mang âm hưởng của mùa xuân. Một mùa xuân dồi dào sức sống nhưng không kém phần dửng dưng trong một lớp vỏ bọc tĩnh lặng. Nếu Minimalism là lối sống tối giản đem lại sự giản đơn và nhẹ nhàng trong cuộc sống, hay triết lý kinh điển wabi sabi cho ta hạnh phúc từ những điều đơn giản thì không thể không kể đến phong cách sống Ikigai, kim chỉ nam cho những con người tìm kiếm hạnh phúc.

Wabi sabi là gì?

Wabi sabi

Trong cuốn sách Wabi Sabi: The Japanese Art of Impermanence (tạm dịch: Wabi sabi: Nghệ thuật vô thường của người Nhật), tác giả Andrew Juniper đã định nghĩa wabi sabi là cuốn sách “trân trọng những vẻ đẹp phù du của cuộc sống, phản ánh dòng chảy vĩnh hằng của cuộc sống trong thế giới tinh thần”.

Wabi sabi là sự trân trọng vẻ đẹp của những thứ sẽ biến mất đối với phong cảnh, vật thể và thậm chí cả con người. Ngay cả khi không biến mất thì sự bào mòn của thời gian cũng khiến nhiều sự vật khoác lên một tấm áo quyến rũ, sức quyến rũ của tuổi già, của sự tàn phai.

Wabi sabi nghĩa là gì?

Wabi sabi là sự kết hợp của hai từ kanji

• Sabi: từ này xuất hiện vào thế kỷ thứ VIII, khi người ta muốn miêu tả sự hoang tàn. Vào thế kỷ XII, từ này được hiểu một cách cụ thể hơn, miêu tả việc “ung dung chiêm nghiệm” những thứ cũ kỹ và bị bào mòn, tàn phai, khô héo. Sabi còn có nghĩa là “cũ và thanh tao” hay “cổ xưa”. Nói đến sabi, người ta cảm nhận được một sự yên bình khó tả.
• Wabi: Đến thế kỷ XV, từ này mới xuất hiện. Wabi miêu tả việc cảm thụ nghệ thuật trà đạo, nói đến không khí chung và những vật thể được dùng trong các dịp nghi lễ. Từ wabi có nguồn gốc từ nỗi cô đơn và sầu muộn, nhờ đó mà trân trọng cuộc sống thanh bình, xa rời lối sống đô thị xô bồ.

Đối với người Nhật, wabi sabi là một cảm giác hơn là một khái niệm. Wabi sabi có thể tìm thấy trong nghệ thuật cổ điển Nhật Bản: trong nghệ thuật cắm hoa, văn học, triết học, thơ ca, trà đạo, vườn thiền…

Wabi sabi trái ngược với thói quen tiêu dùng nhanh và lối sống tạm bợ, đồng thời khuyến khích sự tối giản và tính chân thật.

Wabi sabi trong nhận thức của thế giới

Leonard Koren là một kiến trúc sư người Mỹ, ông đã phổ cập khái niệm wabi sabi ra khỏi ranh giới Nhật Bản. Theo ông Leonard Koren, wabi sabi không phải được tạo ra, mà nó tự nhiện xuất hiện, tự nhiên tồn tại. Ông so sánh wabi sabi giống việc một người tự nhiên nảy sinh tình yêu với một người xấu xí, khi có thể thấu hiểu và trân trọng khiếm khuyết của đối phương.

Trong những năm gần đây, wabi sabi ngày càng được phương Tây thừa nhận. Có nhiều quyển sách của tác giả phương Tây viết về wabi sabi. Chẳng hạn, Leonard Koren đã xuất bản 2 cuốn sách

1. Wabi Sabi For Artists, Designers, Poets & Philosophers (1994)
2. Wabi Sabi Further Thoughts (2015)

Đẹp và khó nắm bắt, wabi sabi là một phần cốt yếu trong phong cách sống của người Nhật Bản. Sau đại dịch, wabi sabi càng được ưa chuộng khi người ta thiên về lối sống chậm để cảm nhận những thứ tự nhiên, đơn giản xung quanh mình. Chỉ một cánh hoa nhỏ, một bức tranh đơn giản, một vài giọt mưa rơi… cũng có thể đem lại cho chúng ta chút niềm vui nho nhỏ trong ngày.

Phong cách sống Wabi Sabi

Màu sắc của Wabi Sabi

Phong cách sống Wabi Sabi trong thiết kế nội thất, màu sắc của thiên nhiên được tái hiện trong không gian sống của con người. Từng ngóc ngách trong ngôi nhà đều được truyền tải một màu sắc riêng của thiên nhiên, của những gì không hoàn hảo nhưng ẩn chứa một vẻ đẹp thanh nhã.

Các gam màu thường được sử dụng như màu nâu sáng của gỗ hay màu xám trầm của đất đá. Các tone màu trung tính thường được sử dụng làm nền, thể hiện sự chắc chắn và trường tồn theo thời gian.

Những màu xanh và vàng của rêu phong và lá cây điểm xuyết cho sự hài hòa và đồng nhất của màu sắc. Nhìn vào tổng thể, màu sắc của nội thất mang âm hưởng phong cách sống Wabi Sabi không tưng bừng rực rỡ nhưng vẫn luôn dồi dào sức sống. Giàu tính truyền tải nhưng cảm giác an yên và âm thanh tĩnh lặng, xứng đáng là một nghệ thuật của thị giác.

Sự cân bằng trong không gian sống

Phong cách sống Wabi Sabi chú trọng những không gian tĩnh lặng vì ở nơi đó ta tìm được vẻ đẹp của những điều vô thường. Đó có thể là một bàn trà đạo nằm giữa phòng khách hay một căn phòng tràn ngập ánh sáng từ cửa kính. Các sản phẩm nội thất trong nhà được tối giản hết sức có thể và được sắp xếp gọn gàng, vì những bộn bề lo âu trong cuộc sống sẽ đánh động đến “mặt nước” tâm hồn của con người.

Sự cân bằng trong không gian sống của phong cách sống Wabi Sabi là một nguyên lý nền tảng cho mọi nhà thiết kế về tỉ lệ cũng như góc nhìn. Với Wabi Sabi, không có không gian nào bị bỏ sót và lãng quên ý nghĩa tồn tại.

Mọi ngóc ngách được sắp xếp và bố trí một cách tinh tế để ta có thể cảm nhận được một không gian sống thật thoáng đãng và gần gũi với thiên nhiên.

Đặc biệt, để bồi đắp cho những gì thiếu sót, các nhà thiết kế có thể sử dụng các cây xanh trang trí nhằm cân bằng giữa hữu cơ và vô cơ, giữa sự trầm lắng của không gian và sức sống dồi dào của thiên nhiên. Tất cả đều hướng tới một sự cân bằng của vạn vật trong một môi trường nhất định.

Phong cách sống Wabi Sabi là giản dị

Phong cách sống của Wabi Sabi trong thiết kế nội thất được thấu hiểu được sự giản dị trong từng chi tiết. Những đồ vật và chất liệu không tô vẽ, không nổi trội nhưng trầm lắng và nhẹ nhàng. Có thể nói, phong cách sống giản dị Wabi Sabi là khi ta biết chối từ những ồn ào của hiện đại và lắng nghe tiếng gọi gần gũi của thiên nhiên.

Với những gì không hoàn hảo, phong cách Wabi Sabi sẽ nâng niu và làm sống lại sứ mệnh của nó với nghệ thuật Kintsugi (nghệ thuật sửa chữa của Nhật Bản). Hay tận dụng chúng vào những chức năng khác nhưng vẫn giữ được sự giản dị trong từng chi tiết. Chúng ta không vứt bỏ những gì đã cũ hoặc hư hỏng. Chúng ta tôn vinh những giá trị và vẻ đẹp của thời gian, đúng với tinh thần của Wabi Sabi trong thiết kế nội thất.

Phong cách sống Wabi Sabi còn ngăn cản sự can thiệp của những đồ vật hiện đại không cần thiết. Phong cách sống Wabi Sabi ngoài đảm bảo về tính công năng cho ngôi nhà, các nhà thiết kế thường dùng các tủ gỗ để che bớt đi sự xuất hiện của các thiết bị điện tử, không gian sống trở nên hoàn thiện hơn bao giờ hết.

Tinh thần Wabi Sabi

Sự trân trọng quá khứ

Hơi thở của phong cách sống Wabi Sabi đã đem lại sức sống cho kiến trúc nội thất Nhật Bản, được sống lại với thiên nhiên và đất mẹ. Để cảm nhận được những gì tự do và hòa hợp với thiên nhiên, tâm ta cần tĩnh và lặng, biết cách chiêm nghiệm mọi thứ xung quanh. Để tồn tại trong từng không gian riêng biệt mà cảm nhận những vẻ đẹp tiềm ẩn trong phong cách Wabi Sabi.

Hơi thở của phong cách sống Wabi Sabi đến từ thiên nhiên và đều xoay quanh con người và tâm hồn giản dị, thanh nhã bên trong. Với phong cách này, kiến trúc nội thất tập trung vào những gì cũ kỹ với quan niệm rằng: những gì mới sẽ trở thành cái cũ. Không gian Wabi Sabi không phá hủy đi quá khứ nhưng thay vào đó là trân trọng và nâng niu từng giá trị. Dùng kiến thức hiện đại để bảo toàn những giá trị truyền thống, tạo nên một không gian sống đầy triết lý nhân sinh.

Wabi Sabi trong kiến trúc

Với phong cách Wabi Sabi, những gì từ thiên nhiên sẵn có lại là những gì đẹp nhất, các kiến trúc sư luôn gìn giữ những giá trị đó như một phần tất yếu.

Những ngôi nhà được làm bằng gỗ nguyên sơ, không thay đổi quá nhiều về hình dạng cũng như màu sắc, không trang trí nội trội như những phong cách nội thất phá cách. Wabi Sabi gìn giữ những vẻ đẹp của bản chất để tạo nên một không gian thanh tao và dung dị để không đánh mất linh hồn và sứ mệnh của sự vật.

Phong cách sống Wabi Sabi với không gian đầy ắp những sinh khí của thiên nhiên, mang đến cảm giác gần gũi, hòa hợp và tĩnh lặng. Mọi ngóc ngách không gian được bố trí đều có ý nghĩa riêng biệt, sắc sảo và tinh tế. Ngoài những chất liệu từ gỗ, đá, đất hoặc gốm, phong cách sống Wabi Sabi còn được thể hiện ở những không gian trà đạo. Đây là nơi giá trị thẩm mỹ của Wabi Sabi được thưởng thức như một loại hình nghệ thuật.